Vergi ceza ihbarnamesi, kesilen vergi aslı ve vergi cezalarının vergi sorumlusu veya mükellefe tebliğ edildiği/bildirildiği belgedir. Vergi/ceza ihbarnamesi, Vergi Usul Kanunu’nun öngördüğü şekil ve içeriğe uygun düzenlenmelidir. Aksi takdirde, usule aykırı düzenlenen vergi ceza ihbarnamesi geçersiz hale gelir. Vergi/ceza ihbarnamalerine karşı vergi mahkemesinde iptal davası açılabilir.
Vergi ceza ihbarnamesi, mükellefe bildirim yapılarak ödeme, itiraz etme veya iptal davası açma haklarını kullanmasına imkan tanıyan bir vesikadır. Vergi/ceza ihbarnamesinde özetle; vergi veya vergi cezası kesilen gerçek veya tüzel kişinin kim olduğu, verginin türü, verginin aslı ve cezasının miktarı, vergi aslı veya cezasının hukuki dayanağı olan vergi inceleme raporu veya takdir komisyonu bilgileri, ihbarnamedeki vergi aslı veya cezasına karşı dava açma yeri ve süresi yer almalıdır.
Vergi Ceza İhbarnameleri Nasıl Düzenlenmelidir?
A. Vergi Ceza ihbarnamesi şu bilgileri içerecek şekilde düzenlenmelidir (VUK m.35):
- İhbarnamenin sıra numarası;
- İhbarnamenin tanzim tarihi;
- Verginin nev’i;
- Mükellefin soyadı adı (Tüzel kişilerde unvanı);
- Mükellefin açık adresi;
- Vergilendirme dönemi;
- Verginin matrahı;
- Verginin hesabı;
- Verginin miktarı;
- Kısa ve açık bir ifade ile ikmalen veya re’sen vergi tarhını icabettiren sebepler;
- Vergi mahkemesinde dava açma süresi;
- Vergi mahkemesinde dava açma şekli.
kmalen ve re’sen tarh edilen vergiler “İhbarname” ile ilgililere tebliğ olunur. Türü ve doğuşu ayrı olan vergiler için ayrı ihbarname kullanılır (VUK m.34)
B. Vergi Ceza ihbarnamesi şu bilgileri içerecek şekilde düzenlenmelidir (VUK m.366):
- İhbarnamenin sıra numarası;
- Tanzim tarihi;
- İlgililerin soyadı, adı ve unvanı;
- Varsa mükellef numarası; (Mükellef hesap numarası)
- İlgilinin açık adresi;
- Olayın izahı; (Kanunun madde ve fıkra numaraları gösterilmek ve mevcut deliller bildirilmek suretiyle)
- Olayın ilgili bulunduğu vergilendirme veya hesap dönemi;
- Varsa cezanın ilgili bulunduğu vergiye ait ihbarnamenin tarih ve numarası;
- Varsa tekerrür ve içtima durumu;
- Vergi cezasının hesabı ve miktarı;
- Vergi mahkemesinde dava açma süresi.
Takdir komisyonunun kararı üzerine tarh edilen vergilerde kararın ve re’sen takdiri gerektiren inceleme raporunun birer sureti vergi ihbarnamesine eklenir (VUK m.35/son). Cezayı gerektiren olayın tesbitine dair tutanak sureti ile inceleme raporunun birer örneği vergi/ceza ihbarnamesine eklenmelidir (VUK m.366/son).
Ancak vurgulamak gerekir ki, vergi/ceza ihbarnamesinde mükellefin adının, verginin nevi veya miktarının, vergi mahkemesinde dava açma süresinin hiç yazılmamış olması veyahut vergi/ceza ihbarnamesinin görevli bir makam tarafından tanzim edilmemiş bulunması ihbarnameyi hükümsüz kılar.
Vergi ceza ihbarnamesi, esasa etkili olmayan şekil hatalarından dolayı hukuki kıymetini kaybetmez. Bu nedenle, tutanak veya inceleme raporunun vergi/ceza ihbarnamesine eklenmemesi ihbarnameyi hukuka aykırı hale getirmez. Danıştay’ın yerleşik içtihatları da bu yöndedir.
Verginin tarhının, cezanın kesilmesinin, bunları duyuran ihbarnamelerden ve tebliğinden ayrılığını göstermektedir. İhbarnameye eklenmesi gereken takdir komisyonu kararının ve vergi inceleme raporunun ihbarname ile birlikte tebliğ edilmemesi, ihbarnamenin tebliğ tarihine göre süresinde açılan bir davada vergilendirmeyi hükümsüz kılacak bir hukuka aykırılık oluşturmayacağı gibi, ihbarnamenin değil, tebliğinin tam yapılmadığının kabulünü gerektireceğinden, ancak dava açılması için öngörülen sürenin işlemesini başlatmayan bir neden oluşturur.
Bu durumda, süresinde açılmış bir davanın incelenmesi sırasında inceleme raporunun ihbarnameye eklenmediğinin dosyada bulunan herhangi bir kanıtın varlığı sebebiyle kabul edilmesi halinde, davanın; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 16. maddesinin 5. fıkrası uyarınca dava dosyasına idare tarafından sunulacak olan inceleme raporunun davacıya tebliğinden sonra aynı Kanun’un 21. maddesi de gözetilerek incelenmesi olanaklıdır (Danıştay 3D-K.2021/864).
İlgililer hakkında herhangi bir vergilendirme işlemini barındırmadığından icrai olmayan vergi ceza ihbarnamesi inceleme raporu ve vergi tekniği raporunun ihbarnameye eklenmemesi esasa etkili bir şekil hatası olmayıp, ihbarnamenin tebellüğünden itibaren dava açma süresi içinde vergilendirme işlemine karşı dava açılıp uyuşmazlık yargı merciine taşınarak idarenin bütün iddia ve işlemlerine karşı itiraz etme imkanı elde edilmesi ve vergi yargılamasında dava açma süresine eşit olan savunma süresinde davacının idarece öne sürülen iddialara karşı savunmada bulunması imkanının varlığı karşısında, silahların eşitsizliği nedeniyle hak arama hürriyeti bağlamında savunma hakkının ihlal edildiğinden söz edilemeyeceğinden,
davanın esasının, tarhiyat ve özel usulsüzlük cezası kalemleri ayrı ayrı irdelenmek üzere incelenerek bir sonuca varılması gerekirken, yazılı gerekçeyle verilen Vergi Mahkemesi kararının vergi ve cezaların kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına davalı idarece yöneltilen istinaf başvurusunun reddi yolundaki Vergi Dava Dairesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir (Danıştay 3D-K.2021/4143).
Daha fazla Vergi ve Daire Hukuku davaları gibi konularda makalelere ulaşabilmek için sitemizdeki Makaleler bölümünü ziyaret edebilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular:
Vergi ceza ihbarnamesi geldi ne yapmalıyım?
Vergi cezası ihbarnamesine 30 gün içinde itiraz edebilir, ve idare mahkemesinde iptal davası açabilirsiniz.
Vergi ceza ihbarnamesi ne zaman tahakkuk eder?
İtiraz edilmediği ya da itiraz davası açılmadığı takdirde ceza tahakkuk edecektir. İhbardan 30 gün sonra ise faiz işlemeye başlar
Vergi ceza ihbarnamesi nereye ödenir?
Tüm vergi dairelerinden ödeme yapılabilmektedir.
Vergi cezası ödenmezse ne olur?
Vergi borcu ödenmediği takdirde önce banka hesaplarına tedbir konulacaktır. Bankalarda borcu karşılık bir bakiye yok ise haciz işlemi başlatılabilir.
