Ankara Anlaşması, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkilerinde dönüm noktası olan ilk resmi adım olarak bilinir. 1963 yılında imzalanan bu anlaşma, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi anlamda Avrupa’ya entegrasyonunu kolaylaştırmak amacıyla hazırlanmıştır.
Arka planına bakıldığında; 1950’li yıllarda Avrupa, savaşın yarattığı ekonomik tahribatı onarmak ve kalıcı bir birlik oluşturmak için hızla örgütlenmeye başlamıştı. 1957’de kurulan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) bu sürecin temel taşı oldu. Türkiye ise 1959’da AET’ye üyelik başvurusu yaparak Avrupa ile bütünleşme isteğini ortaya koydu. Yıllar süren görüşmelerin ardından 1963’te Ankara Anlaşması imzalandı.
Bu anlaşma ile Türkiye, AB üyeliği yolunda hazırlık sürecine resmen girmiştir. O nedenle bugün dahi Ankara Anlaşması, Türkiye-AB ilişkilerinin temelini oluşturan en önemli metinlerden biridir.
Ankara Anlaşması’nın Amaç ve Etkileri
Ekonomik Etkiler
- Türkiye ile Avrupa ülkeleri arasındaki ticaretin artması sağlanmıştır.
- Türk ekonomisinin modernleşmesi için çerçeve oluşturulmuştur.
- Gümrük politikalarına uyum süreciyle ticarette avantajlar doğmuştur.
Siyasi Etkiler
- Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği yolundaki ilk resmi adımı olmuştur.
- Türkiye-AB ilişkilerinin kurumsal bir zemine oturmasını sağlamıştır.
Sosyal ve Kültürel Etkiler
- Avrupa ile Türkiye arasında toplumsal ve kültürel bağlar güçlenmiştir.
- Türk vatandaşlarına Avrupa’da çalışma ve iş kurma hakkı tanınmıştır.
- Çeşitli sosyal haklarla yaşam standartlarının iyileşmesine katkı sağlamıştır.
Hollanda Ankara Anlaşması Şartları
Hollanda, Ankara Anlaşması’nı uygulayan ülkelerden biridir. Ancak Hollanda’daki uygulamalar diğer ülkelere göre daha sınırlı ve sıkıdır. Türk vatandaşları bu kapsamda çalışma ve iş kurma hakkına sahiptir.
Hollanda’da iş kurmak isteyenlerin karşılaması gereken şartlar:
- Kârlı ve sürdürülebilir bir iş planı hazırlanması
- İş için yeterli sermayenin kanıtlanması
- İşin Hollanda ekonomisine katkı sağlayacağının gösterilmesi
- Gerekli eğitim ve mesleki deneyim belgelerinin sunulması
Başvurular Hollanda Göçmenlik ve Vatandaşlık Dairesi (IND) üzerinden yapılır. Üç yıl kesintisiz çalışma sonrasında iş değiştirme hakkı kazanılır; beş yılın sonunda ise süresiz oturum başvurusu mümkündür.
Almanya Ankara Anlaşması Şartları
Anlaşmanın en geniş uygulama alanına sahip olduğu ülke Almanya’dır. Türk vatandaşlarına hem çalışma hem de iş kurma imkânı sunmaktadır.
- Aynı işverende 1 yıl çalışan kişi, çalışma iznini uzatma hakkı elde eder.
- 3 yılın sonunda aynı meslekte farklı işveren yanında çalışabilir.
- 4 yıl kesintisiz çalıştıktan sonra iş piyasasına serbest erişim hakkı kazanır.
- Aile bireyleri, Almanya’da 3 yıl yaşadıktan sonra çalışma hakkına sahip olur.
İş kurmak isteyen Türk vatandaşları için ise şu şartlar aranır:
- Gerçekçi ve sürdürülebilir iş fikri
- Yeterli mali kaynak
- Mesleki bilgi ve tecrübenin belgelenmesi
- İşin Almanya ekonomisine katkı sağlaması
5 yıl kesintisiz çalışan Türk vatandaşları, gerekli gelir ve dil şartını sağladığında süresiz oturum hakkına kavuşur.
İrlanda Ankara Anlaşması Şartları
İrlanda’da Ankara Anlaşması’nın uygulaması oldukça sınırlıdır. Türk vatandaşlarına özel bir iş kurma ya da çalışma hakkı tanınmamıştır. Başvurular genel göçmenlik yasaları kapsamında değerlendirilir.
İngiltere ve Ankara Anlaşması
İngiltere, AB’den ayrılmadan önce Ankara Anlaşması çerçevesinde Türk vatandaşlarına çalışma ve iş kurma hakkı tanıyordu. Ancak 31 Aralık 2020 sonrası yapılan başvurular için bu hak sona erdi. Bu tarihten önce başvuruda bulunan kişilerin hakları ise korunmaya devam etmektedir.
Belçika Ankara Anlaşması Şartları
Belçika, Ankara Anlaşması kapsamında Türk vatandaşlarına hem çalışma hem de serbest meslek hakkı tanımaktadır. Ancak:
- İş planının kârlı ve sürdürülebilir olması,
- Yeterli sermaye,
- Mesleki yeterlilik belgeleri gibi şartlar aranmaktadır.
Belirli süre çalıştıktan sonra Türk vatandaşları iş piyasasına serbest erişim hakkı kazanırken, aile bireyleri de zamanla çalışma izni elde edebilmektedir.
Ankara Anlaşması İçin Ne Kadar Sermaye Gerekir?
Başvuracak Türk vatandaşlarının yeterli mali kaynağa sahip olması zorunludur.
- Küçük ölçekli işletmeler için genellikle 5.000 – 20.000 Euro sermaye yeterlidir.
- Başvuru sahibi, iş kurmanın yanında geçimini de sağlayabileceğini göstermek zorundadır.
- Avrupa ülkelerinde yaşam maliyetleri değişmekle birlikte ortalama aylık 1.000 – 2.500 Euro düzeyindedir.
Kategori: İdare Hukuku
Yazar: Çözüm Hukuk
Makale Uzunluğu: 844 Kelime
Yayınlanma Tarihi: 23 Ağustos 2025
Güncellenme Tarihi: 23 Ağustos 2025