7179 sayılı Askeralma Kanunu’na göre her erkek askerlik hizmeti yapmakla yükümlüdür. Bu yükümlülüğün idari takibi için getirilen işlemlerden biri askerlik yoklamasıdır. Yoklama, yükümlülerin sağlık muayenesiyle askerliğe elverişli olup olmadıklarının, öğrenim durumlarının, mesleklerinin ve niteliklerinin tespit edilmesi işlemidir.
Yoklama kaçağı, tabi olduğu yoklama yılı içinde yoklamasını yaptırmayan kişidir.
Yoklama Kaçağı ile Bakaya Arasındaki Fark Nedir?
Yoklama kaçağı, askerlik öncesi tespit ve muayene sürecini yaptırmayan kişidir.
Bakaya ise yoklaması yapılan ve askere sevk işlemi tamamlanan kişidir; ancak sevkini yaptırmayan veya birliğine katılmayan kişiler bu kapsamdadır.
Kapsam | Yoklama Kaçağı | Bakaya |
---|---|---|
Tanım | Yoklama işlemini yaptırmayan kişi | Sevk edildiği halde birliğe katılmayan kişi |
Aşama | Askerlik öncesi idari işlem | Askerlik sevki sonrası süreç |
Hukuki Sonuç | İdari para cezası | Ceza soruşturması veya adli işlem |
Her iki statü de 7179 sayılı Kanun’da ayrı maddelerde düzenlenmiş olup farklı hukuki sorumluluklar doğurur.
Yoklama Kaçağı Olmanın Cezası Nedir?
Yoklama kaçağı olanlar, yoklamasını yaptırmadığı gün sayısı kadar idari para cezasına tabidir.
- Kendiliğinden gelenler → her gün için 5 TL
- Yakalananlar → her gün için 10 TL
Bu cezalar 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17. maddesi gereğince her yıl yeniden değerleme oranında artırılır.
Tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödeme yapılması gerekir.
Detaylı prosedür için: Millî Savunma Bakanlığı – Yoklama Kaçağı ve Bakayalar
Yoklama Kaçağı Olan Kişi Yurtdışına Çıkabilir mi?
Yoklama kaçağı olmak, kabahat niteliğinde bir idari suçtur; dolayısıyla mahkeme kararı olmadan yurt dışı çıkış yasağı uygulanamaz.
Ancak pasaport düzenleme aşamasında askerlik durum belgesi sorgulanacağı için bazı idari engeller yaşanabilir.
Kural olarak:
- Yoklama kaçağı kişi, hakkında mahkeme kararı veya yurt dışına çıkış yasağı yoksa çıkış yapabilir.
- Ancak yoklama kaçağı kaydı, pasaport işlemlerinde gecikme veya red sebebi olabilir.
- Kaçak kaldığı her gün için para cezası artmaya devam eder.
İşlem süreci:
- Yoklama kaçağı ve bakayalar, Asker alma Genel Müdürlüğü tarafından İçişleri Bakanlığı’na bildirilir.
- Kolluk kuvvetleri, yakalanan kişileri mesai saatlerinde en yakın askerlik şubesine teslim eder.
- Mesai dışı saatlerde tutanak düzenlenir, kişi serbest bırakılır.
- Tutanağın bir nüshası kişiye verilir, diğeri en geç üç iş günü içinde şubeye gönderilir.
Yoklama Kaçağı Olduğumu Nasıl Öğrenebilirim?
Kişi, nüfusa kayıtlı olduğu yer askerlik şubesinden bu bilgiyi öğrenebilir.
Ayrıca kolluk birimleri tarafından yapılan GBT sorgularında da “yoklama kaçağı” kaydı görülebilir. Ancak GBT üzerinden tespit edilirse kişi doğrudan askerlik şubesine yönlendirilir.
Yoklama Kaçağı Askerlik Şubesine Giderse Ne Olur?
Kendiliğinden askerlik şubesine başvuran kişilere, kanun gereği daha az idari para cezası uygulanır.
Yakalanmadan gitmek, hem idari süreci hızlandırır hem de ceza miktarını azaltır.
Yoklama Kaçağı İş Bulmada Sorun Yaşar mı?
Yoklama kaçağı olmak doğrudan iş bulmaya engel değildir.
Ancak sigortalı bir işte çalışan kişiler için, SGK bildirimleri aracılığıyla durumun tespiti mümkündür.
Kamu kurumları arası veri paylaşımı sayesinde kişi “yoklama kaçağı” olarak belirlenirse idari işlemler başlatılır ve çalışmaya devam etmesi zorlaşabilir.
oklama Kaçağı Olmanın Hukuki ve Pratik Sonuçları
Yoklama kaçağı olmak yalnızca idari para cezası ile sonuçlansa da, sürecin uzaması artan ceza tutarı, resmi işlemlerde aksama ve iş kayıtlarında sorun gibi sonuçlar doğurabilir.
En doğru adım, kişi yakalanmadan önce kendiliğinden askerlik şubesine başvurarak işlemlerini tamamlamaktır.
Kategori: Genel
Yazar: Çözüm Hukuk
Makale Uzunluğu: 670 Kelime
Yayınlanma Tarihi: 11 Ekim 2025
Güncellenme Tarihi: 11 Ekim 2025