İş göremezlik raporu, sigortalının hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya analık sebebiyle geçici süreyle çalışamayacağını hekim/sağlık kurulu kararıyla belgeleyen ve 5510 sayılı Kanun uyarınca geçici iş göremezlik ödeneğine (rapor parası) esas teşkil eden resmi kayıttır.
Rapor; yetkili hekim tarafından e-Rapor sistemi üzerinden düzenlenir, e-Nabız ve SGK kayıtlarına işlenir, işverene elektronik ortamda iletilir. Ödenek hakkı ise tedavi türü (ayakta/yatarak), prim gün koşulları ve raporun usulüne uygun düzenlenmesine bağlıdır.
Çözüm Hukuk Bürosu olarak, raporun alınması, uzatılması ve itiraz süreçleri, iş kazası bildirimi, geçici ve sürekli iş göremezlik değerlendirmeleri, rapor parası başvurusu ve ödeme itirazlarının takibi dahil olmak üzere iş göremezlik dosyalarında danışmanlık ve vekillik hizmeti sunuyoruz.
İş Göremezlik Raporu Nedir?
İş göremezlik raporu; çalışanın belirli bir süre görevini yerine getiremeyeceğini tıbbi olarak ortaya koyan, elektronik ortamda düzenlenen resmi sağlık belgesidir. Bu kayıt, hem ücret/ödenek süreçlerinin başlatılmasına hem de işten uzak kalınan günlerin hukuken kabulüne temel oluşturur. Düzenleme yetkisi, sağlık hizmet sunucularında görevli hekimlere ve gerekli hallerde kurul incelemesine aittir; rapor, kimlik ve teşhis bilgileriyle birlikte sisteme işlenir ve işverenin erişimine açılır.
- Cerrahi işlem sonrası istirahat,
- gebelik sürecine ilişkin izinler,
- mesleki maruziyetlere bağlı geçici çalışma engelleri ve
- ayakta/yatarak tedavi dönemleri
bu belgenin gündeme geldiği başlıca örneklerdir. Raporun usul ve süre bakımından hatasız düzenlenmesi, ilerleyen başvuru ve ödeme adımlarında yaşanabilecek kesinti ve ret risklerini ortadan kaldırır.
İş Göremezlik Raporu Nasıl Alınır?
İş göremezlik raporu almak için önce sağlık sorunu yaşayan kişi muayene olmak üzere bir doktora başvurur. Başvuru aile hekimi, devlet hastanesi, üniversite hastanesi veya yetkilendirilmiş özel hastanede yapılabilir.
Doktor, şikayeti dinler, muayene eder ve gerek görürse tetkik ister. Çalışmayı engelleyen durum saptanırsa rapor süresini, kontrol tarihini ve istirahat şeklini belirleyerek resmi raporu düzenler. Kısa süreli istirahatları aile hekimi verebilir; daha uzun süreler ve özel durumlarda ilgili uzman hekim veya sağlık kurulu değerlendirmesi gerekir.
Rapor, hastane sisteminde elektronik olarak oluşturulur ve kişinin sağlık kaydına işlenir. Hasta, rapor bilgilerini e-Devlet/e-Nabız üzerinden görüntüleyebilir. Tedavi uzarsa kontrol muayenesinde rapor süresi yenilenir. Acil durumlarda ilk değerlendirme acil serviste yapılır ve gerekli görülmesi halinde poliklinik/uzman takibine yönlendirilerek rapor bu süreçte düzenlenir.
İş Göremezlik Raporunu Kimler Alabilir?
İş göremezlik raporu, çalışanın geçici süreyle görevini yapamayacağını tıbben belgeleyen resmi kayıttır ve raporun e-Rapor sistemine işlenebilmesi için başvuranın sigortalı statüsünün bulunması gerekir.
İş göremezlik raporu alabilecek grupları şöyle sıralayabiliriz:
- 4/a sigortalıları (özel sektör ücretlileri): e-Rapor kapsamında istirahat raporu alabilir.
- 4/b sigortalıları (kendi adına bağımsız çalışanlar): e-Rapor düzenlenebilir.
- 4/c statüsündekiler (kamu görevlileri): yetkili sağlık birimlerinden rapor alabilir.
- Stajyer/çırak sigortalılar: zorunlu sigorta kapsamındaysa rapor düzenlenir.
- Kısmi süreli/uzaktan çalışan sigortalılar: çalışma biçiminden bağımsız olarak rapor alabilir.
- Yabancı uyruklu sigortalılar: sosyal güvenlik kaydı varsa e-Rapor alabilir.
- İş kazası/meslek hastalığı yaşayan sigortalılar: olayın tıbbi değerlendirmesiyle rapor düzenlenir.
- Sigortasız kişiler: hekim “istirahat/sağlık raporu” verebilir; e-Rapor ve SGK süreçleri işlemez.
4/a sigortalıları, aile hekimi veya yetkili hastane muayenesi sonrası istirahat endikasyonu konulursa e-Rapor alır; süre, kontrol tarihi ve istisnalar raporda yer alır.
4/b kapsamındaki bağımsız çalışanlar, kayıtlı sigortalılıkları mevcutsa yetkili hekimden elektronik rapor alabilir; muayene ve kontrol süreçleri aynı esaslara tabidir.
4/c statüsündeki kamu görevlileri, kurumlarının kabul ettiği yetkili sağlık hizmet sunucularından rapor alır; süre ve uzatma işlemleri ilgili mevzuata göre yürütülür.
Stajyer ve çıraklar, zorunlu sigorta bildirimleri yapılmışsa istirahat raporundan yararlanır; okul/işletme koordinasyonu raporla sağlanır.
Kısmi süreli ve uzaktan çalışanlarda, çalışma modeli rapor hakkını sınırlandırmaz; tıbbi gereklilik mevcutsa rapor düzenlenir.
Yabancı uyruklular, Türkiye’de geçerli sosyal güvenlik kaydıyla hekim tarafından e-Rapor sistemine işlenir; kimlik/doğrulama belgeleri aranır.
İş kazası veya meslek hastalığı şüphesinde, ilk muayene bulguları ve sevk sonuçlarına göre istirahat süresi belirlenir; kontrol muayenesi planlanır.
Sigortasız kişiler için hekim istirahat/sağlık raporu verebilir; bu belge çalışma mazeretini doğrular, ancak e-Rapor ve sosyal güvenlik işlemleri devreye girmez.
İş Göremezlik Nereden Alınır?
- Aile hekimi
- Devlet/şehir eğitim-araştırma hastaneleri
- Üniversite hastaneleri
- Yetkilendirilmiş özel hastaneler ve tıp merkezleri
- İş yeri hekimi/OSGB (yetki ve süre sınırları içinde)
- Hastane sağlık kurulu (uzun süreli/uzatma gerektiren durumlar)
Aile hekimi, kısa süreli istirahat gerektiren durumlarda muayene sonrası rapor düzenleyebilir.
Devlet ve şehir hastaneleri, poliklinik veya acil başvurusu üzerine raporu elektronik ortamda oluşturur.
Üniversite hastaneleri, branşlaşmış tanı ve tedavi gerektiren vakalarda raporu ilgili klinik tarafından düzenler.
Özel hastaneler ile tıp merkezlerinde, yetkilendirilmiş hekimler muayene sonrası raporu sisteme işler.
İş yeri hekimi veya OSGB, yalnızca mevzuatla tanımlı çerçevede ve kendi yetkisi dahilindeki sürelerle istirahat verebilir.
Uzun süreli, tekrarlayan ya da istisnai hallerde hastane sağlık kurulu değerlendirmesi gerekir ve rapor kurul kararıyla uzatılır. Rapor, düzenlendiği sağlık biriminin bilgi sisteminde oluşturulur ve elektronik kayıtlara işlenir.
İş Göremezlik Raporu Hangi Hastanelerden Alınır?
- Aile sağlığı merkezleri (aile hekimi)
- Devlet ve şehir eğitim-araştırma hastaneleri
- Üniversite hastaneleri
- Yetkilendirilmiş özel hastaneler ve tıp merkezleri
- İş yeri hekimi/OSGB (yetki ve süre sınırları)
- Hastane sağlık kurulları (uzun süreli/özel durumlar)
Rapor, yalnızca yetkilendirilmiş sağlık birimlerince düzenlenir ve e-Rapor sistemi üzerinden kayda alınır. Aile hekimi kısa süreli istirahat raporu verebilir; ileri tetkik veya branş gerektiren hallerde devlet, şehir ya da üniversite hastaneleri raporu düzenler. Özel hastanelerde işlem, yetkili hekimlerce elektronik olarak yapılır. İş yeri hekimi, mevzuatla belirlenen sınırlı süre için rapor düzenleyebilir; uzun süreli ihtiyaçlarda hastane sağlık kurulu kararı aranır. Acil başvurularda ilk değerlendirme acil serviste yapılır; uygun branş polikliniği raporu kesinleştirir.
İş Göremezlik Ödemesi İçin Başvuru Süresi Nedir?
Geçici iş göremezlik ödemesi için ayrıca “başvuru süresi” bulunmaz. Rapor, sisteme düştükten sonra işverenin “çalışılmadığına dair bildirim”i yapmasıyla süreç otomatik işler. Bildirim; 10 güne kadar raporlarda istirahat bitimini izleyen 5 iş günü içinde, 10 günden uzun raporlarda her 10 günlük dönemin bitimini izleyen 5 iş günü içinde yapılmalıdır. PTT üzerinden çıkarılan ödemeler 2 ay içinde alınmazsa iade edilir; sonradan yeniden ödeme talep edilebilir. Ödenek hakkının talep zamanaşımı 5 yıldır; raporun bittiği tarihten itibaren 5 yıl geçerse ödenek talep edilemez.
İş Göremezlik Rapor Parası Nasıl Hesaplanır?
Rapor parası; günlük kazancın ayakta tedavide 2/3’ü, yatarak tedavide 1/2’si esas alınarak gün sayısıyla çarpılır.
1- Günlük kazanç: Son 3 ay prime esas kazanç toplamı / 90
2- Günlük ödenek:
- Ayakta tedavi: Günlük kazanç × 2/3
- Yatarak tedavi: Günlük kazanç × 1/2
Toplam ödeme: Günlük ödenek × raporlu gün sayısı
Not: Hastalık raporlarında ilk 2 gün için ödeme yapılmaz; iş kazası/meslek hastalığında ödeme ilk günden başlar.
Bir örnekle bakacak olursak:
- Son 3 ay prime esas kazanç toplamı: 90.000 TL → Günlük kazanç: 90.000 / 90 = 1.000 TL
- 10 gün ayakta tedavi: 1.000 × 2/3 × 10 = 6.666,67 TL
- 5 gün yatarak tedavi: 1.000 × 1/2 × 5 = 2.500 TL
Toplam: 9.166,67 TL
Tüm değişkenleri (prim gün, ayakta/yatarak, gün sayısı) otomatik dikkate alan ayrıntılı hesaplama için “rapor parası hesaplama” makalemizde bulunan hesaplama robotundan faydalanabilirsiniz.
İş Göremezlik Raporu En Fazla Kaç Gün?
Tek hekim bir defada en çok 10 gün istirahat raporu düzenler. Raporda kontrol muayenesi öngörülmüşse, aynı vaka için toplam süre 20 güne kadar uzatılabilir. Yirmi günü aşan istirahatlar yalnızca hastane sağlık kurulu (heyet) kararıyla verilir.
Bir takvim yılı içinde tek hekim tarafından ayaktan tedavi için düzenlenebilecek toplam istirahat süresi 40 günü geçemez. Bu sınırı aşan durumlarda sağlık kurulu raporu zorunludur. Bu çerçeve, SGK sigortalıları ve kamu görevlileri için uygulamada esas alınır. (Dayanak: tek hekimde “10 gün + kontrolle 20 gün” kuralı ve yıllık 40 gün üst sınırı; 20 gün üzeri için sağlık kurulu.)
SGK Hükümlerine Tabi Kişiler Bakımından İş Göremezlik Raporu Süresi ve Geçerlilik Süresi
- Tek hekim: bir seferde en çok 10 gün
- Kontrol muayenesiyle toplam: en çok 20 gün
- 20 gün üzeri: sağlık kurulu kararı
- Tek hekim yıllık üst sınır: 40 gün
- Analık raporları: 8+8 hafta (çoğul gebelikte 10+8)
- Geçerlilik: raporda yazılı başlangıç–bitiş tarihleri ve kontrol şartlarına bağlı
- Geriye dönük düzenleme: yalnızca tıbben zorunlu hallerde klinik kayıtla sınırlı
Tek hekim tarafından düzenlenen istirahatlar 10 günü aşamaz; hekimin kontrol şartı koyması hâlinde aynı vaka toplamda 20 güne kadar uzatılır. Yirmi günü aşan istirahatlarda sağlık kurulu (heyet) raporu aranır ve süre tıbbi gerekliliğe göre belirlenir; tek hekim tarafından bir takvim yılında ayakta tedavi için verilebilecek toplam istirahat 40 günle sınırlıdır. Analıkta doğumdan önce 8, sonra 8 hafta; çoğul gebelikte doğumdan önce 10 hafta kuralı uygulanır, erken doğumlar doğum sonrası süreye eklenir. Raporun geçerliliği, e-raporda belirtilen tarih aralığı ve kontrol muayenesine uyulmasına bağlıdır; kontrol randevusuna gidilmemesi, ayakta çalışmaya başlama veya tıbbi gerekliliğin ortadan kalkması hâlinde kalan süre hükümsüz olur. Geriye dönük istirahat, acil yatış gibi tıbben zorunlu hallerde klinik kayıtla sınırlı şekilde kabul edilir. 4/a, 4/b, 4/c statülerinde rapor, e-Rapor üzerinden doğrulanır ve hukuki geçerliliğini buradan alır.
Devlet Memurları Bakımından İş Göremezlik Raporu Süresi ve Geçerlilik Süresi
- Tek hekim: bir seferde en fazla 10 gün
- Kontrol muayenesi öngörülürse aynı vaka toplam en fazla 20 gün
- 20 gün üzeri: hastane sağlık kurulu (heyet) raporu zorunlu
- Tek hekim yıllık üst sınır: 40 gün (ayakta istirahat toplamı)
- 657 sayılı Kanun m.105: diğer hastalıklarda 12 aya kadar, uzun süreli hastalıklarda (ör. kanser, verem, akıl hastalığı) 18 aya kadar hastalık izni; sağlık kurulu raporu ile verilir
- Geçerlilik: e-raporda yazılı tarih aralığı ve kontrol şartlarına bağlı; kontrol/işe başlama hâlinde kalan süre geçersiz olur
- Özel hastane raporları: yetkilendirilmiş sağlık hizmet sunucuları tarafından e-Rapor düzenlenmişse geçerlidir
- Yurt dışı raporları: usule uygun tercüme ve dış temsilcilik onayıyla kabul edilir
Devlet memurlarının istirahat raporlarında tek hekim için “10 gün + kontrolle 20 gün” çerçevesi uygulanır; bu sınırın üzerindeki istirahatlar yalnızca sağlık kurulu kararıyla verilir. Tek hekim tarafından bir takvim yılında ayaktan tedavi için verilebilecek toplam istirahat süresi 40 günü aşamaz; aşılması gereken durumlarda kurul raporu şarttır. Uzun süreli hastalık izni 657 sayılı Kanun m.105’e göre sağlık kurulu raporuyla; diğer hastalıklarda en çok 12 ay, uzun süreli kabul edilen hastalıklarda en çok 18 ay olarak tanımlanır. Raporun hukuki geçerliliği, e-Rapor kaydı, süre ve kontrol koşullarına uyulmasına bağlıdır; kontrol muayenesine gidilmemesi veya memurun fiilen çalışmaya başlaması hâlinde kalan günler hüküm doğurmaz. Özel hastane ve yurt dışı raporlarının kabulü için yetkilendirme ve şekil şartlarına uyulması gerekir.
İş Göremezlik Raporu İtiraz Süreci ve İtiraz Usulleri
İtiraz, tıbbi kurul raporları ve SGK kurulları üzerinden kademeli yürütülür.
- Raporu düzenleyen hekime/kuruma başvuru
- Hakem hastane veya hastane sağlık kurulu incelemesi
- İl/İlçe Sağlık Müdürlüğü nezdinde değerlendirme
- SGK İl Müdürlüğü Sağlık Kurulu incelemesi (uygunluk/doğrulama)
- SGK Yüksek Sağlık Kurulu’na itiraz
- Yargı yolu (iş/idadi yargı)
İtiraz, yazılı dilekçe ve tıbbi belgelerle başlatılır; ilk aşamada raporu düzenleyen birimden kontrol muayenesi talep edilir. Uyuşmazlık sürerse dosya hakem hastaneye veya sağlık kuruluna sevk edilir; kurul, klinik bulgular, tetkik ve istirahat endikasyonunu yeniden değerlendirir. SGK, e-raporun usulüne uygunluğunu ve tıbbi gerekçesini il sağlık kurulu düzeyinde inceler; sonuç hakkında taraflara bildirim yapılır. Tıbbi kanaat ve süre yönünden nihai idari başvuru mercii SGK Yüksek Sağlık Kurulu’dur. Bu karar sonrasında hâlen uyuşmazlık varsa, raporun iptali/değiştirilmesi veya kabulü için görevli mahkemede dava açılır.
Çözüm Hukuk Bürosu’nun uzman avukatları itiraz sürecinde dosyanın tıbbi ve hukuki kurgusunu oluşturur; epikriz, tetkik, görüntüleme ve işyeri kayıtlarını toparlar; hakem hastane/kurul sevklerini takip eder; SGK yazışmaları ve dava aşamasında temsil hizmeti verir. Süre, usul ve delil yönetimi hataları hak kaybı doğurur ve günün sonunda profesyonel bir destek almak bu riski ortadan kaldırır.
İş Göremezlik Maaşını Kim Öder?
Geçici iş göremezlik ödeneğini (rapor parasını) SGK öder; kamu görevlilerinde ise maaş kurum tarafından tam/yarım olarak devam eder.
- 4/a (özel sektör sigortalısı): Hastalık/analıkta ödenek SGK tarafından ödenir (hastalıkta 3. günden, iş kazası–meslek hastalığında 1. günden itibaren).
- 4/b (bağımsız/Esnaf): Prim şartları sağlanmışsa SGK ödenek öder; çalışılmadığı beyanı aranır.
- 4/c (devlet memuru): 657 sayılı Kanun uyarınca maaş kurum tarafından sürer; SGK’dan ödenek alınmaz.
- İşveren: Ücret ödeme yükümlülüğü ancak sözleşme/toplu sözleşme hükmü varsa doğar; aksi halde yalnızca bildirim ve bordro süreçlerini yürütür.
- Sigortasız: SGK ödeneği yoktur.
İş Göremezlik Parası Nereye Yatar?
Geçici iş göremezlik parası, başvuru sahibinin e-Devlet’te tanımlı banka/IBAN hesabı varsa o hesaba, tanımlı hesap yoksa PTT’ye yatırılır. Sigortalı, e-Devlet üzerinden “ödemeler için banka hesabı tanımlama” işlemini yaparak tutarın doğrudan kendi IBAN’ına aktarılmasını sağlar.
Tanımlama yapılmadığı durumlarda ödeme PTT şubelerinden kimlikle teslim alınır. Kamu görevlileri için düzenli maaş akışı kurum tarafından sürdürülür; ayrıca SGK’dan rapor parası yatırılmaz.
2025’de Günlük Rapor Parası Ne Kadardır?
Günlük rapor parası, sigortalının son 3 ay prime esas günlük kazancı üzerinden ayakta tedavide 2/3, yatarak tedavide 1/2 oranıyla hesaplanır.
2025’te asgari ücretli için günlük prime esas kazanç 866,85 TL olduğundan, asgari düzeyde günlük ödenek yaklaşık olarak ayakta 577,90 TL (866,85×2/3), yatarak 433,43 TL (866,85×1/2) tutarındadır; kişinin son 3 aylık kazancı asgari ücretin üzerindeyse tutar buna göre artar. Bu hesaplama yöntemi SGK’nın geçici iş göremezlik ödeneği kurallarına; tutarda kullanılan taban ise 2025 günlük brüt asgari ücrete dayanmaktadır.
Geçici İş Göremezlik Nedir?
Geçici iş göremezlik, çalışanının hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya analık nedeniyle belirli bir süre işini yapamayacağını gösteren tıbbi ve hukuki statüdür. Bu statü, muayene sonucunda hekim tarafından düzenlenen istirahat raporu ile başlar ve raporda belirtilen kontrol/bitim tarihinde sona erer; uzatma gerekiyorsa yeni tıbbi değerlendirme ile sürdürülür. Değerlendirme, kişinin mevcut görevini fiilen yerine getirme yeterliliğine odaklanır; raporda tanıya ilişkin bulgular, istirahat türü (ayakta/yatarak), süre ve kontrol bilgisi yer alır. Elektronik rapor e-Rapor sistemine kaydedilir, e-Nabız üzerinden görüntülenir ve işverene iletilir. Geçici iş göremezlik, sürekli iş göremezlikten farklı olarak kalıcı bir meslekte kazanma gücü kaybını değil, iyileşme süreciyle sınırlı geçici bir çalışma engelini ifade eder.
Geçici İş Göremezlik Ödemesi Nasıl Hesaplanır?
Günlük rapor parası; son 3 ay prime esas günlük kazancın ayakta tedavide 2/3’ü, yatarak tedavide 1/2’si alınarak raporlu gün sayısıyla çarpılır.
Günlük kazanç: Son 3 ay prime esas kazanç toplamı ÷ 90
Günlük ödenek:
- Ayakta tedavi: Günlük kazanç × 2/3
- Yatarak tedavi: Günlük kazanç × 1/2
Toplam ödeme: Günlük ödenek × raporlu gün sayısı
Hastalık raporunda ilk 2 gün için ödeme yapılmaz; iş kazası/meslek hastalığında ödeme 1. günden başlar.
Örnek bir geçici iş göremezlik hesaplaması:
- Son 3 ay PEB: 90.000 TL → Günlük kazanç = 90.000 ÷ 90 = 1.000 TL
- 7 gün ayakta tedavi: 1.000 × 2/3 × 7 = 4.666,67 TL
- 3 gün yatarak: 1.000 × 1/2 × 3 = 1.500 TL
- Toplam: 6.166,67 TL
Sürekli İş Göremezlik Nedir?
Sürekli iş göremezlik, tedavi süreci tamamlanıp durum “kalıcı” hale geldikten sonra, sigortalının meslekte kazanma gücünde kalıcı oranlı azalma bulunduğunun yetkili sağlık kurulu tarafından tespit edilmesidir. Değerlendirme tıbbi stabilizasyondan (MMI) sonra yapılır; branş hekimleri ve kurul, klinik bulgular, görüntüleme ve fonksiyon testlerine göre yüzde (%) oran belirler. Bu oran, geçici iş göremezlikten farklı olarak süreklidir ve gelir hakkının temelini oluşturur.
Çalışma gücü kaybı en az %10 ise (iş kazası/meslek hastalığı bağlamında) sürekli gelir bağlama süreçleri başlatılır. Oran arttıkça gelir tutarı yükselir, tam (yakın) kayıpta tam gelir uygulanır. Eşlik eden ağır fonksiyon kaybında “sürekli bakım” gereksinimi ayrıca saptanır ve buna göre ek ödeme kararı verilir. Kurul kararı, itiraz üzerine üst kurul/yeniden muayene ile gözden geçirilebilir; kontrol muayenesi şartı konulmuşsa belirlenen tarihte oran güncellenir. Sürekli iş göremezlik, kalıcı fonksiyon kaybının tıbben ve kurumsal kurul kararıyla yüzde oranla belirlenmiş hâlidir.
İş Göremezlik Raporuna İtiraz Edilmesi Halinde Masraf Çıkar Mı?
İdari itiraz (raporu veren birim, hakem hastane/sağlık kurulu, SGK kurulları) için dilekçe vermek ücret gerektirmez; ancak yeniden muayene, sağlık kurulu değerlendirmesi ve talep edilen ek tetkikler için hastane/kurul ücreti alınabilir ve sosyal güvenlik kapsamı dışında kalan işlemler kişiye yansıtılır.
SGK Yüksek Sağlık Kurulu başvurusu ayrı bir harç gerektirmez; dosyanın tamamlanması için istenen yeni tıbbi belgeler ve testler masraf doğurabilir. Yargı yoluna gidilirse mahkeme harçları, gider avansı, bilirkişi/keşif ve tebligat masrafları ödenir; davayı kazanan taraf bu giderleri karşı taraftan talep edebilir. Avukatlık ücreti ayrıca değerlendirilir; adli yardım şartları oluşursa mahkeme masrafları ertelenebilir veya devletçe karşılanabilir.
İş Göremezlik Raporu En Fazla Kaç Gün Verilir?
- Tek hekim: bir seferde en çok 10 gün
- Kontrol şartıyla aynı vaka toplam: en çok 20 gün
- 20 gün üzeri: yalnız sağlık kurulu (heyet) kararıyla
- Tek hekim yıllık ayaktan üst sınır: 40 gün
Tek hekim muayenesiyle düzenlenen istirahat raporu bir defada 10 günü aşmaz; hekim kontrol tarihi verirse aynı vaka toplamda 20 güne kadar uzatılır. Yirmi günü geçen istirahatlar için hastane sağlık kurulu kararı gerekir ve süre tıbbi gereklilikle belirlenir. Tek hekim tarafından bir takvim yılında ayaktan tedavi için verilebilecek toplam istirahat süresi 40 günü geçemez; bu sınır aşıldığında kurul raporu zorunludur.
İş Göremezlik Parası Almak İçin Kaç Gün Sigortalı Olmak Gerekir?
- İş kazası / meslek hastalığı (4/a–4/b): Gün şartı yok; 1. günden itibaren.
- Hastalık (4/a): Son 1 yılda en az 90 gün kısa vadeli prim.
- Analık (4/a): Son 1 yılda en az 90 gün kısa vadeli prim.
- Hastalık/analık (4/b): Son 1 yılda en az 90 gün prim + prim/borç bulunmaması.
- 4/c (devlet memuru): Ödenek SGK’dan değil; maaş rejimi kurum tarafından uygulanır.
İş kazası ve meslek hastalığında ödenek hak edişi ilk günden başlar. Hastalık ve analık hallerinde 4/a için “son 1 yılda 90 gün” şartı aranır; 4/b’de aynı gün şartına ek olarak prim borcu bulunmaması gerekir. Kamu görevlilerinde geçici iş göremezlik ödeneği yerine kurum maaş rejimi uygulanır.
İş Göremezlik Raporu Alınınca Maaş Kesilir Mi?
- 4/a (özel sektör) – Hastalık/analık: İşveren ücret ödemez; SGK 3. günden öder.
- 4/a – İş kazası/meslek hastalığı: SGK 1. günden öder; işverenden ücret kesilir.
- 4/b (bağımsız/Esnaf): Ücret yok; şartlar sağlanırsa SGK öder.
- 4/c (devlet memuru): Aylık kurum tarafından sürer; SGK ödeme yapmaz.
- Sözleşme/TİS: Varsa işveren tamamlayıcı ödeme yapabilir.
Özel sektörde hastalık ve analık raporlarında ücret bordrodan kesilir; geçici iş göremezlik ödeneğini SGK yatırır. İş kazası ve meslek hastalığında ödenek ilk günden başlar. Bağımsız çalışanlarda işveren ücreti bulunmadığından yalnız SGK ödeneği söz konusudur. Devlet memurlarında hastalık izni süresince maaş rejimi kurumca devam eder; ayrıca SGK’dan rapor parası alınmaz.
İş Göremezlik Raporu ile İstirahat Raporu Arasındaki Fark Nedir?
İş göremezlik raporu; çalışanın belirli bir süre işini yapamayacağını tıbben ve idari olarak belgeleyen, elektronik ortamda oluşturulan ve sosyal güvenlik kayıtlarına işlenen resmi kayıttır. İstirahat raporu; klinik gerekçeyle işe ara verilmesini öneren, hekimin tıbbi kararını içeren belgedir.
İş göremezlik raporu, e-Rapor sistemine düşer ve işveren/kurum süreçlerini tetikler; istirahat raporu, tıbbi istirahat ihtiyacını gösterir ve çoğunlukla iş göremezlik kaydının parçası olarak düzenlenir. İş göremezlik raporunda kontrol tarihi, istirahat türü (ayakta–yatarak) ve süre yer alır; uzatma kurul/uzman onayıyla yapılır. İstirahat raporu klinik endikasyona dayanır, ancak sosyal güvenlik işlemleri için elektronik kayda dönüşmesi gerekir. Özetle, iş göremezlik raporu idari-hukuki sonuç doğuran üst kayıt; istirahat raporu bunun tıbbi dayanağıdır.
İş Göremezlik Raporu Alınınca Tazminat Alınır Mı?
İş göremezlik raporu alınması, kendiliğinden tazminat hakkı doğurmaz; bu belge yalnızca geçici iş göremezlik ödeneğinin (rapor parası) ödenebilmesi için idari-dayanak sağlar.
Tazminat talebi, iş kazası veya üçüncü kişinin kusuruna dayalı haksız fiil gibi ayrı bir hukuki zemine ihtiyaç duyar ve kusur, zarar ile illiyet bağının ispatını gerektirir. İş kazasında işverene karşı iş mahkemesinde, trafik unsurunda kusurlu sürücü/işleten ve sigorta şirketine karşı asliye hukuk/asliye ticaret mahkemesinde talepte bulunulabilir. Rapor; çalışamama süresini ve tedavi dönemini belgelemesi nedeniyle tazminat davasında delil olarak kullanılır, ancak tazminatın varlığı ve miktarı bağımsız hukuki değerlendirmeyle belirlenir.
İşveren Raporu Onaylamazsa Ne Olur?
İş göremezlik raporu e-Rapor’da düzenlendiği anda hukuken geçerlidir; işverenin “onayı” şart değildir. İşveren “çalışılmadığına dair bildirim” yapmazsa ödenek işlemleri gecikir; çalışan SGK İl Müdürlüğüne (dilekçe + rapor numarası) başvurarak bildirimin resen istenmesini talep edebilir. İşveren, rapora itiraz edecekse hakem hastane/sağlık kurulu yoluna başvurabilir ancak bildirim yükümlülüğü devam eder.
Rapor süresindeki devamsızlık mazeretlidir; bu nedenle sırf rapor gerekçesiyle devamsızlık feshi yapılamaz. Ücret ödemesi sözleşme/TİS yoksa yapılmaz; ödenek SGK tarafından işlem tamamlandığında yatırılır. İşveren bildirim yükümlülüğünü yerine getirmez, rapor nedeniyle baskı/işleme tabi tutarsa çalışan, iş müfettişine şikâyet ve iş mahkemesinde hak talebi yoluna gidebilir; idari yaptırım ve tazminat sorumluluğu gündeme gelir.
İş Göremezlik Raporu Kaç Günde Onaylanır?
Hekim e-Rapor’u elektronik olarak imzaladığı anda rapor onaylanmış sayılır; ek bir işveren onayı aranmaz.
Aile hekimi/uzman hekim tarafından düzenlenen bireysel raporlar aynı gün e-Rapor ve e-Nabız’a düşer.
Sağlık kurulu (heyet) raporları, kurul kararı ve başhekim elektronik onayı tamamlandığı gün sistemde aktifleşir.
İşverenin “çalışılmadığına dair bildirim”i ayrı bir idari işlemdir; raporun onayı için şart değildir.
Emanete Alınan İş Göremezlik Ödemesi Nasıl Alınır?
Geçici iş göremezlik ödemesi, IBAN tanımlıysa bankaya; tanımlı değilse PTT’ye yatırılır. PTT’de 2 ay içinde çekilmeyen tutar SGK’ya iade edilince “emanet” statüsüne geçer. Emanetteki tutarı almak için SGK İl Müdürlüğü’ne dilekçe ile başvurulur; T.C. kimlik numarası, rapor/e-rapor numarası ve açık IBAN bildirilir. SGK, talep üzerine ödemeyi yeniden PTT’ye yönlendirir veya bildirilen IBAN’a aktarır. Kimlik ve rapor bilgileri ile uyumsuzluk varsa düzeltme için raporu düzenleyen sağlık birimine veya işverene ait bildirimin güncellenmesi istenebilir.
Rapor E-Devlet’e Ne Zaman Düşer?
Hekim e-Rapor’u elektronik olarak imzaladığı anda kayıt e-Nabız’da anlık görünür; e-Devlet’teki “Rapor Bilgilerim” ekranına çoğu vakada birkaç dakika içinde yansır. Sağlık kurulu (heyet) raporları, kurul kararı ve başhekim onayı tamamlandığında aktarılır; bu nedenle aynı gün içinde fakat onay saatine bağlı olarak gün sonuna kadar gecikme olabilir.
Sistem yoğunluğu veya entegrasyon kesintilerinde görünürlük 24 saate kadar sarkabilir. Raporunuz e-Devlet’te görünmüyorsa raporun “taslak”ta kalıp kalmadığını ve T.C. kimlik bilgilerinin doğru işlendiğini sağlık tesisinden teyit edin; sorun yoksa kısa aralıklarla yeniden kontrol edin.
Ödeme Bankaya Gönderildi Ne Demektir?
“Ödeme bankaya gönderildi” ifadesi, geçici iş göremezlik ödemeniz için SGK’nın transfer talimatını onaylayıp sistemde tanımlı IBAN’a havale/eft sürecini başlattığı anlamına gelir. Tutar, bankanın işleme alma saatlerine göre aynı gün veya ilk iş gününde hesabınıza düşer.
IBAN tanımlı değilse ödeme PTT’ye yönlendirilir; tanımlı IBAN kapalı/hatalıysa meblağ bankadan geri döner ve SGK’da “emanet” statüsüne alınır. Durumu e-Devlet’te “SGK Ödemelerim” ekranından takip edebilirsiniz. Hesaba yansıma olmazsa önce bankanızdan gelen transferi sorgulayın; iade görülüyorsa SGK İl Müdürlüğü’ne dilekçe verip doğru IBAN bildirerek yeniden ödeme talep edin.
İş Göremezlik Raporu Yargıtay Kararları
1- Yargıtay İBK (Büyük Genel Kurul), 28.06.1976, E. 1976/6, K. 1976/4 kararında; Kurum Yüksek Sağlık Kurulu kararlarına itirazda Adlî Tıp Kurumu incelemesinin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir.
2- Yargıtay 21. HD, 24.02.2020, E. 2019/5416, K. 2020/1651 kararında; iş kazası kaynaklı tazminatta zararın belirlenmesinde sigortalının “gerçek ücretinin” esas alınması gerektiği açıkça ifade edilmiştir.
3- Yargıtay İBBGK, 19.10.2018, E. 2017/9, K. 2018/10 kararında; sağlık nedenleriyle ihbar süresini altı hafta aşan devamsızlık hâlinde 25/1-b kapsamında savunma alınmasına gerek bulunmadığı yönünde içtihat birliği sağlanmıştır.
4- Yargıtay 22. HD, 23.02.2015, E. 2015/4258, K. 2015/6361 kararında; kesintisiz raporla ihbar önelini altı hafta aşan devamsızlıkta işverenin 25/1-b’ye dayalı feshi ve sonuçlarının esasları ortaya konulmuştur.
5- Yargıtay 4. HD, 18.04.2024, E. 2023/5045, K. 2024/3514 kararında; geçici iş göremezlik süresi ile iyileşme döneminin teknik bilgiyle belirlenmesi gerektiği vurgulanmış, ATK/uzman raporu alınmadan karar verilemeyeceği belirtilmiştir.
Olayın Özeti
- Çift taraflı trafik kazasında davacı sürücü yaralanıyor; birden çok ameliyat geçiriyor ve çalışamadığını ileri sürüyor.
- Dava dilekçesinde 15.000 TL manevi; 20.000 TL maddi (tedavi, kazanç kaybı, çalışma gücü kaybı, ekonomik geleceğin sarsılması) talep ediliyor; duruşmada kazanç kaybına ilişkin talep vurgulanıyor.
Usule İlişkin Seyir
- İlk derece mahkemesi: Maddi tazminatı 18.990 TL, manevi tazminatı 5.000 TL olarak hükme bağlıyor (faiz başlangıcı 12.12.2009).
- Bozma: Daha önce verilen bozma ilamı sonrasında yerel mahkeme bozmaya uyuyor.
- Bozmadan sonraki yargılamada aktüer + hekim bilirkişi raporuyla, geçici iş göremezlik 18.161,74 TL; sürekli iş göremezlik 471.843,62 TL; bakıcı gideri 7.349,44 TL; tedavi 930,55 TL hesaplanıyor; mahkeme taleple bağlı kalarak bu kalemleri de hükme bağlıyor.
Hukuki Değerlendirme:
Uyuşmazlığın niteliği: Davacının geçici iş göremezlik tazminatı ve manevi tazminat istemi (TBK m.54–56; KTK m.85, 89, 90, 91 ve ZMSS Genel Şartları çerçevesi hatırlatılıyor).
Taleple bağlılık ve usuli kazanılmış hak: HMK m.26 gereği hâkimin taleple bağlılığı vurgulanıyor. Yerel mahkeme ilk hükümde geçici iş göremezlik tazminatı yönünden karar vermiş, önceki bozma da bu kalemle bağlı şekilde yapılmışken bozmadan sonra “sürekli iş göremezlik, bakıcı gideri, tedavi” gibi ek kalemlerin hükme bağlanması davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hakkı ihlal ediyor.
Karardan alıntı: “Sadece geçici iş göremezlik tazminatına hükmedilmesi gerekirken… diğer maddi tazminat kalemlerine hükmedilmesi… usulî kazanılmış hakların ihlalidir.”
Sonuç:
- Davalı vekilinin “bu yönle” temyiz itirazları kabul ediliyor ve hüküm bozuluyor.
- Diğer temyiz itirazları reddediliyor.
- “İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının iadesi; dosyanın mahkemeye gönderilmesi; 18.04.2024 tarihinde oy birliğiyle.”
