Kesinleşme Şerhi Nedir?
Kesinleşme şerhi, artık aleyhine başvurulabilecek herhangi bir kanun yolu kalmamış olan mahkeme kararına eklenen resmi bir ifadedir. Yargılama süreçleri, karmaşık ve çok aşamalı olabilir; bu nedenle hukuk sistemi, verilen kararların doğruluğunun başka bir mahkeme tarafından denetlenmesine imkân tanımıştır. İtiraz edilebilir nitelikteki kararlar için ilk derece mahkemelerine, temyiz hakkı tanınan kararlar içinse üst derece mahkemelere başvuru yapılabilir. Ancak tüm bu aşamalar tamamlandığında ve karar artık yeniden incelenemez hâle geldiğinde, mahkeme tarafından kesinleşme şerhi verilir. Bu şerh, kararın artık hukuken kesinleştiğini ve uygulanabilir olduğunu gösterir.
Kesinleşmiş Karar Nedir?
Kesinleşmiş karar, hakkında herhangi bir kanun yolu başvurusu yapılamayan, yani hukuken bağlayıcı ve nihai hâle gelmiş mahkeme kararıdır. Hukuk sistemi, bazı basit uyuşmazlıklar dışında neredeyse tüm kararlar için itiraz, istinaf veya temyiz gibi denetim yolları tanımıştır. Ancak bu yollara tanınan süre içinde başvuruda bulunulmazsa ya da başvuru yapılmış ancak sonuçta reddedilmişse, artık karar üzerinde herhangi bir işlem yapılamaz. Bu durumda karar kesinleşmiş sayılır ve infaz edilebilir duruma gelir.
Kesinleşme Şerhi Nasıl Alınır?
Kesinleşme şerhi almak için izlenebilecek birkaç yöntem bulunmaktadır:
Mahkemeden Kesinleşme Şerhi Talebi:
Kararı veren mahkemenin kalemine, yani yazı işleri müdürlüğüne başvurarak kesinleşme şerhi talep edilebilir. Taraflar doğrudan mahkeme kalemine giderek bu talebi iletebilirler. Eğer karar farklı bir şehirdeki bir mahkemeye aitse, şerh işlemi için gitmeden önce ilgili mahkeme kalemiyle iletişime geçmek faydalı olacaktır.
UYAP Sistemi Üzerinden Alma:
Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) üzerinden kesinleşme şerhi alınabilir. UYAP sistemine giriş yapıldıktan sonra, ilgili kararın tarihi, mahkemesi ve dosya numarası girilerek şerh görüntülenebilir ve indirilebilir. Genellikle UYAP üzerinden belge temini ücretsizdir; ancak onaylı bir kopya talep edilirse, bu mahkeme aracılığıyla ve ücretli olarak sağlanır.
Kesinleşme Şerhi Talebi Dilekçesi Ile Başvuru:
Mahkemelerin iş yoğunluğu nedeniyle kesinleşme işlemlerinin gecikebileceği durumlarda, taraflar bir talep dilekçesi hazırlayarak bu süreci hızlandırabilir. Dilekçede, kararın kesinleştiği belirtilerek, kesinleşme şerhinin düzenlenip teslim edilmesi istenir. Bu başvuru, işlemlerin daha kısa sürede sonuçlanmasını sağlayabilir.
Yukarıda sıralanan başvuru süreçleri ile ilgili detaylı bilgi ve destek için Çözüm Hukuk internet sitesi üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Mahkeme Kararının Kesinleşme Süresi Nedir?
Yargılama süreci, birden fazla koldan yürüyebilen ve oldukça karmaşık işlemlerden oluşur. Kesinleşme şerhi süresi dahilinde hata yapılma ihtimali her zaman vardır. Dolayısıyla, verilen kararın hatalı olduğunu düşünen taraflar, davayı bir üst mahkemeye taşıma hakkına sahiptir. Bu hak kapsamında temyiz başvurusunda bulunulabilir. Temyiz sürecinin doğru ve eksiksiz takip edilmesi için alanında uzman bir avukatla çalışmak, hak kaybı yaşanmasının önüne geçebilir.
Yerel mahkemenin kararına karşı yapılan temyiz başvurusu sonucunda dosya türüne göre Yargıtay veya Danıştay tarafından incelenir. Bu süreç sonunda üst mahkemenin vereceği kararla birlikte, dosyada artık başvurulabilecek başka bir kanun yolu kalmazsa, karar kesinleşmiş sayılır. Böylece karar hukuken bağlayıcı ve uygulanabilir hâle gelir.
Ceza Kesinleşince Ne Olur?
Söz konusu hususa hapis cezası özelinde baktığımızda ceza davası kesinleşme şerhi için tüm olağan kanun yollarının, yani istinaf ve temyizin, tüketilmesi gerekir. Bu yolların tamamlanmasının ardından karar kesinleşir. Kesinleşmiş olan ceza hükmü, infaz edilmek üzere infaz savcılığına gönderilir. İnfaz savcılığı da kararın içeriğine göre infaz işlemlerini başlatır. Bu süreçte, kişi hakkında hükmedilen hapis cezası fiilen uygulanmaya başlar.
Ceza Kesinleşme Şerhi Ne Zaman Yapılır?
Ceza mahkemesi kararlarında temyiz süresi, kararın taraflara tebliğ edilmesinden ya da duruşmada yüzlerine okunmasından itibaren başlar. Bu süre, ceza mahkemelerinde genellikle 7 gündür. Eğer taraflar bu süre içinde karara karşı temyiz başvurusunda bulunmazlarsa, karar kesinleşmiş sayılır ve mahkeme tarafından kesinleşme şerhi düzenlenir. Karar temyiz edilirse, dosya Yargıtay’a gönderilir ve inceleme süreci başlar. Bu durumda, kararın kesinleşmesi için Yargıtay’ın vereceği kararın da kesinleşmesi beklenir.
Ancak bazı hallerde, özellikle cezanın 5 yılın altında olması durumunda, dosya yalnızca istinaf mahkemesinde incelenir. Bu tür kararlarda Yargıtay’a başvuru yolu kapalıdır; istinaf mahkemesinin kararıyla birlikte karar kesinleşmiş olur. Sonuç olarak, bir ceza davasında kararın kesinleşmesi için ya temyiz süresinin geçmesi ya da varsa yapılan temyiz ya da istinaf başvurusunun karara bağlanması gerekir.
Kesinleşme Şerhi Sonrası Süreç
Kesinleşme şerhi sonrası süreçte şerh, kararın kesinleştiğini belgelediği için artık mahkeme kararı kesin hüküm niteliği kazanır ve uygulanmak zorundadır. Örneğin, boşanma kararı kesinleştiğinde evlilik hukuken sona erer ve nüfus müdürlüğüne bildirilir. Diğer bir ifadeyle karar artık bağlayıcıdır, icra edilebilir ve ancak olağanüstü kanun yollarıyla değiştirilebilir. Taraflar ve ilgililer, kesinleşme şerhini alarak hukuki durumlarını netleştirir ve gerekli işlemleri başlatır.
Boşanmada Kesinleşme Şerhi Nedir?
Boşanma sonucunda verilen kesinleşme şerhi mahkeme tarafından verilen boşanma kararının hangi şekilde ve tarihte kesinleştiğini bildiren ve kararın üzerine ya da düzenlenen ilave bir belge üzerine eklenen bir kayıttır.
Sıkça Sorulan Sorular
Kesinleşme şerhi ne demek?
Kesinleşme şerhi, bir mahkeme kararının aleyhine başvurulabilecek hiçbir kanun yolu kalmadığını, yani kararın hukuken kesinleştiğini gösteren resmi bir kayıttır.
Kesinleşmeden icraya konulamayacak kararlar nedir?
Aile ve kişisel haklara ilişkin mahkeme kararları kesinleşmeden icraya konulamaz. Bu kapsamda boşanma, velayet, kişisel ilişkinin değiştirilmesi, isim değişikliği gibi davalarda verilen kararların uygulanabilmesi için öncelikle kesinleşmiş olmaları gerekir. Bu tür kararlar, tarafların temel haklarını doğrudan etkilediği için, icra takibine konu edilebilmesi için hukuki anlamda kesinleşmiş sayılmaları zorunludur.
Kira tespit davası kesinleşmeden icraya konulabilir mi?
Kira tespit davaları, icra takibine konu edilemeyen kararlardandır. Yargıtay’ın yerleşik içtihadına göre, kira tespitine ilişkin ilamlar ancak kesinleştikten sonra infaz edilebilir. Dolayısıyla kiracı veya kiraya veren, kira tespit kararı kesinleşmeden bu karar doğrultusunda icra takibi başlatamaz.
Kesinleşmeden icraya konulabilecek kararlar nelerdir?
Türk hukukunda mahkeme kararlarının çoğu ancak kesinleştikten sonra icraya konulabilir. Ancak bazı kararlar istisna teşkil eder. Bu kararlar sınırlı sayıdadır ve kanunen açıkça belirlenmiştir. Kesinleşmeden icraya konulabilecek ilamlar için özel hükümler uygulanır.
Manevi tazminat kesinleşmeden icraya konulabilir mi?
Manevi tazminat davalarında kararlar, kesinleşme şartı aranmadan icraya konulabilir. Dolayısıyla bu tür kararlar, taraf lehine sonuç doğurur doğurmaz ilamlı icra takibine konu edilebilir.
Tahliye Kararı kesinleşmeden icraya konulabilir mi?
Tahliye kararları bakımından kesinleşme aranmaz. Ancak bu kararların icraya konulabilmesi için, tahliye kararının tebliğinden itibaren 10 günlük sürenin geçmesi gerekir. Süre dolduğunda, karar kesinleşmemiş olsa dahi tahliye işlemi başlatılabilir.
İlginizi çekebilir: Yeni Ev Aldım Kiracı Evden Çıkmıyor Ne Yapabilirim?
Ceza vekalet ücreti kesinleşmeden icraya konulabilir mi?
5275 sayılı Kanun’un 4. maddesi uyarınca, ceza mahkemelerinin verdiği mahkûmiyet hükümleri kesinleşmeden infaz edilemez. Bu nedenle, mahkûmiyet kararıyla birlikte hükmedilen tazminat, yargılama giderleri ve vekalet ücretleri de ancak karar kesinleştikten sonra infaz edilebilir. Bunlar, kararın ayrılmaz bir parçası olarak kesinleşmeye tabidir.
Alacak davası kesinleşmeden icraya konulabilir mi?
Alacak davası sonucunda verilen mahkeme kararları, genel kural olarak ancak kesinleştikten sonra ilamlı icraya konu edilebilir. Karar kesinleşmeden yapılan takiplerde borçlu, icra mahkemesine süresiz şikâyet yoluyla başvurarak icra takibinin iptalini talep edebilir. Bu nedenle, alacak kararlarının uygulanabilmesi için kesinleşme şarttır.
Kategori: Genel
Yazar: Çözüm Hukuk
Makale Uzunluğu: 1527 Kelime
Yayınlanma Tarihi: 24 Haziran 2025
Güncellenme Tarihi: 24 Haziran 2025